Chắc hẳn nhiều người đã nghe tới dòng điện 3 pha, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về dòng điện này. Dòng điện 3 pha là gì? Nó được ứng dụng như thế nào?… Đây là dòng điện có ý nghĩa rất lớn trong ngành công nghiệp. Bài viết sau đây EvnBamBo sẽ giúp bạn có thêm thông tin về điện 3 pha. Cùng tham khảo nhé!
Điện 3 pha là gì?
Điện 3 pha là dòng điện được ứng dụng nhiều để truyền tải, sản xuất công nghiệp. Sử dụng cho những thiết bị có công suất lớn để giải quyết vấn đề hao tổn điện năng
Hệ thống điện 3 pha có mấy dây nóng? Có thể bạn chưa biết, điện 3 pha có 3 dây nóng cùng 1 dây lạnh, có thể nối được bằng 2 cách sau là nối hình sao và nối hình tam giác. Cũng giống như dòng điện 1 pha, điện 3 pha cũng có 1 dây trung tính chạy song song với nhau. Do đó điện 3 pha thường có 4 dây, 3 dây nóng và 1 dây lạnh.
Điện 3 pha được xếp là loại điện sản xuất kinh doanh, không phải là điện sinh hoạt lên nó có giá thành cao hơn điện 1 pha. Điện 3 pha áp dụng cho các thiết bị điện 3 pha và điện 1 pha áp dụng cho các thiết bị điện 1 pha. Tuy nhiên cũng có nhiều gia đình có sẵn dòng điện 3 pha, lắp thêm 1 chiếc ổn áp để lấy đầu ra 220V.
Điện 3 pha bao nhiêu vôn?
Cũng như điện 1 pha thì điện 3 pha ở mỗi quốc gia, khu vực khác nhau trên thế giới sẽ không giống nhau Vì nó còn phải phụ thuộc vào những yếu tố như cơ sở hạ tầng, điều kiện kinh tế và khả năng đầu tư về công nghệ…
- Việt Nam sử dụng điện áp 380V/3F
- Mỹ sử dụng điện áp 220V/ 3F
- Nhật sử dụng điện áp 200V/ 3F
Đặc điểm cấu tạo, nguyên lý của dòng điện 3 pha
Cấu tạo: điện 3 pha có cấu tạo gồm nguồn điện – dây dẫn – các tải 3 pha.
Để tạo ra điện 3 pha cầu sử dụng máy phát điện xoay chiều 3 pha gồm: 3 dây quấn AX, BY, CZ và nam châm điện.
Các dây quấn AX, BY, CZ có cùng số vòng dây và đặt lệch nhau 1 góc 2pi/3 trong không gian.
Nguyên lý hoạt động dòng điện 3 pha
Khi nam châm quay với vận tốc không đổi thì từ trường sẽ lần lượt quét qua các dây quân và cảm ứng vào trong dây quấn. Lúc này, sức điện động xoay chiều cùng với biên độ, tần số, chúng lệch pha nhau 120 độ nếu xét về mặt thời gian là 1/3 chu kỳ.
Tải 3 pha thường là động cơ điện 3 pha với tổng trở các pha lần lượt là A, B, C của tải Za, Zb, Zc. Nếu nối điện 3 pha theo hình sao thì sẽ có được 3 điểm cuối là X, Y, Z nối với nhau tạo thành điểm trung tính O. Cách nối còn lại là nối hình tam giác là đầu pha nối với cuối của pha kia.
Việc dùng mạch 3 pha, 4 dây trong sinh hoạt do có dây trung tính cho những ưu điểm khi sử dụng là:
- Tạo ra 2 trị số điện khác khác nhau là điện áp dây và điện áp pha, thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng điện.
- Điện áp pha trên các tải vẫn giữ được ở mức bình thường, không vượt qua được các giá trị định mức ở đồ dùng điện.
Ngành điện đã phải bỏ ra nhiều công sức, lỗ lực để cân bằng điện giữa các pha. Do sự chênh lệch giữa các pha cũng là nguyên nhân gây cháy nổ thiết bị dân dụng cũng như sự cố đến nguồn phát điện.
Vì thế, cho dù bạn sử dụng điện áp 1 pha, 2 pha hay 3 pha cũng cần chú ý, tìm hiểu để có thể sử dụng điện không chỉ hiệu quả mà còn an toàn nhất.
Ưu điểm của dòng điện 3 pha
Việc sử dụng điện áp 3 pha cũng mang lại nhiều ưu điểm, lợi ích hơn so với điện 1 pha như:
- Dòng điện được ứng dụng chủ yếu trong công nghiệp nhờ những ưu điểm vượt trội. Động cơ điện sử dụng điện 3 pha có cấu tạo đơn giản cùng nhiều đặc tính tốt hơn so với điện áp 1 pha.
- Để tuyền tải điện năng đi xa thì đường dây truyền tải điện năng của điện 3 pha tiết kiệm dây dẫn hơn so với đường dây 1 pha. Cùng hiệu điện thế lớn, điện 3 pha thường được sử dụng nhiều trong công nghiệp, vận tải hoặc cho những thiết bị, máy móc có tải trọng lớn hơn 1000W.
- Có thể dùng cho cả mạng lưới điện gia đình thông qua ổn áp
- Với những hệ thống tải điện áp cao, nguồn điện 3 pha có khả năng vận chuyển tốt hơn nhờ vào hiệu suất dẫn điện lớn hơn, cùng với khả năng chạy tải điện công suất lớn, ít rủi ro và an toàn hơn cho người dùng. Chi phí xử lý lao động thấp, hệ thống dây, cáp dẫn điện 3 pha có tiết diện nhỏ hơn và ít tốn kém hơn.
Cách đấu điện 3 pha thành điện 1 pha
Thông thường thì điện 3 pha thường được nối theo 2 cách cơ bản đó là nối hình sao và nối hình tam giác.
- Nối hình sao: để có thể nối hình sao thì bạn cần nối 3 điểm cuối của pha với nhau thành điểm trung tính.
- Cách nối tam giác: với kiểu nối này bạn cần lấy đầu pha này nối với cuối pha kia.
Sau đây, EvnBamBo sẽ hướng dẫn các bạn đấu điện 3 pha thành 1 pha trong hệ thống điện 3 pha 4 dây 380V.
Trước khi thực hiện đấu nối, bạn cận phải ngắt điện bằng cách đóng aptomat tổng. Sau đó cần định vị vị trí để lắp công tơ, dùng kìm hoặc dao tách vỏ dây điện 3 pha. Công đoạn này đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận để tránh làm mất lớp bảo vệ bên trong gây hở điện, nguy hiểm.
Sau đó dùng kìm kẹp code để kẹp và giữ chặt đầu dây tác dụng. Nó giúp bạn tránh lỏng dây trong quá trình siết chặt tiếp xúc giữa dây cáp với đồng hồ điện.
Đường dây hạ thế bao gồm 4 dây: 3 dây pha còn gọi là dây nóng và 1 dây trung tính (dây nguội) Điện áp giữa 2 dây pha có giá trị 380V. Còn điện áp giữa 1 dây pha và dây trung tính có giá trị là 220V, đây là dòng điện cần tách ra. Để tách được điện 1 pha từ hệ thống điện 3 pha bạn cần đầu 1 dây pha bất kỳ với dây trung tính.
So sánh dòng điện 3 pha với điện 1 pha, 2 pha
Điện 1 pha là gì?
Điện 1 pha được lấy từ 1 pha của điện 3 pha sử dụng cho sinh hoạt, các thiết bị điện công suất nhỏ, tiêu tốn ít điện năng. Nó gồm 2 dây dẫn 1 dây nóng và 1 dây lạnh còn được gọi là dây lửa và dây mát. Hiệu điện thế dòng điện 1 pha tại Việt Nam là 220V. Nhưng trên thực tế, tại nhiều quốc gia khác như Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc…sử dụng quy điện áp quy chuẩn thấp hơn 100V, 110V 120V…
Có nhiều người hay bị nhầm giữa điện 1 pha và điện 1 chiều. Điện 1 chiều là dòng dịch chuyển của các hạt điện tích theo hướng không đổi tạo sự hạn chế khi sử dụng. Vì thế, điện 1 pha là điện xoay chiều tiện lợi hơn khi sử dụng. Nhưng điện 1 pha có công suất nhỏ, không thể truyền đi xa nên thích hợp sử dụng trong sinh hoạt.
Điện 2 pha là gì?
Theo như quy ước của ngành điện thì số pha sẽ được tính bằng với số dây nóng. Vì thế điện 2 pha sẽ có 2 dây nóng. Nhưng cũng có nhiều người hiểu lầm điện 1 pha và 2 pha là 1. Điện 2 pha gồm 2 dây nóng và không có dây trung tính.
Điện 2 pha mới được phát minh thông qua việc nghiên cứu, chế tạo máy nên được ít người biết tới. Dòng sản phẩm này ra đời với 2 pha lửa có thể đấu bất kỳ vị trí nào mà không cần dây trung tính, tư đó lấy ra được điện 1 pha ở đầu ra. Trên thực tế cả 2 đầu đều là dây nóng, nhưng 1 trong 2 dây có giá trị rất thấp, khoảng 3 tới 5V. Vì thế nó vẫn có thể tạo ra hiệu điện thế U=220V để sử dụng các thiết bị điện 1 pha. Vì vậy mà điện 2 pha và 1 pha đều có những điểm chung và riêng:
- Đều sử dụng hiệu điện thế 220V
- Điện áp 2 pha là U pha
- Điện áp 1 pha là U dây
So sánh dòng điện 1 pha – 2 pha và 3 pha
Dòng điện 1 pha và dòng điện 3 pha là 2 thuật ngữ không còn xa lạ với người dùng. Trong đó dòng điện 1 pha ra đời sớm hơn nhưng không có khả năng truyền tải đi xa. Tư đó, dòng điện 3 pha ra đời chạy song song sử dụng chung 1 dây trung tính.
Dòng điện 1 pha thường được sử dụng trong sinh hoạt các hộ gia đình với những thiết bị điện công suất nhỏ để tránh hao tổn điện năng. Dây dẫn của nó gồm 1 dây nóng và 1 dây lạnh. Hiệu điện thế điện 1 pha tại Việt Nam là 220V.
Dòng điện 3 pha thường được sử dụng trong hệ thống công nghiệp, cho các thiết bị điện công suất lớn giúp hạn chế lãng phí điện. Dòng điện 3 pha có hệ thống gồm 4 dây dẫn, trong đó có 3 dây nóng và 1 dây lạnh với điện áp chuẩn 380V.
Nối điện áp 3 pha có 2 cách là nối hình tam giác và nối hình sao.
Nhiều người ko biết ngoài điện 3 pha và điện 1 pha ra còn tồn tại điện 2 pha hay còn được gọi là điện 2 pha lửa. Loại điện đặc biệt này không sử dụng dây trung tính mà sử dụng 2 dây nóng. Loại điện này mới được phát minh và không thông dụng.
Dòng điện 1 pha thông dụng trong nhiều gia đình vì nó sử dụng dễ dàng. Tuy nhiên cũng có 1 vài trường hợp gia đình có nhu cầu sử dụng điện cao vẫn sử dụng điện 3 pha, điểm khác nhau giữa 2 loại điện áp này đó là giá thành và hệ thống điện. Để dòng điện 3 pha tương thích với điện áp gia đình thì bạn cần lắp thêm 1 ổn áp 3 pha để lấy đầu ra là 220V.
Tham khảo một số thương hiệu dây cáp điện tại EvnBamBo
Chat Facebook
Gọi điện