Nhà máy nhiệt điện đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Vậy quá trình phát điện từ nhà máy nhiệt điện diễn ra như thế nào? Hãy cùng EVNBambo tìm hiểu về quy trình này từ giai đoạn sử dụng nhiên liệu đến khi tạo ra dòng điện phục vụ cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
1. Sự Chuẩn Bị Nhiên Liệu
Quá trình phát điện tại nhà máy nhiệt điện bắt đầu với việc chuẩn bị nhiên liệu. Các nhà máy nhiệt điện thường sử dụng các loại nhiên liệu hóa thạch như than, dầu hoặc khí tự nhiên. Trong giai đoạn này, nhiên liệu được đưa vào nhà máy thông qua các hệ thống vận chuyển và lưu trữ. Nhiên liệu được nghiền thành bột (đối với than) hoặc xử lý phù hợp để chuẩn bị cho quá trình đốt cháy.
2. Đốt Cháy Nhiên Liệu
Sau khi nhiên liệu đã được chuẩn bị, nó sẽ được đưa vào buồng đốt của lò hơi. Tại đây, nhiên liệu được đốt cháy để tạo ra nhiệt lượng lớn. Nhiệt lượng này làm nước trong hệ thống lò hơi sôi, tạo thành hơi nước áp suất cao. Hơi nước này đóng vai trò quan trọng trong việc truyền năng lượng từ quá trình đốt cháy nhiên liệu sang các thiết bị chuyển đổi cơ năng thành điện năng.
3. Tạo Ra Hơi Nước Áp Suất Cao
Hơi nước áp suất cao được tạo ra trong lò hơi sau đó được dẫn đến các tua bin. Tua bin là một thiết bị quan trọng trong quy trình phát điện, nơi hơi nước áp suất cao được sử dụng để làm quay các cánh quạt của tua bin. Quá trình này biến nhiệt năng từ hơi nước thành cơ năng. Chính là sự chuyển động quay của tua bin.
4. Chuyển Đổi Cơ Năng Thành Điện Năng
Cơ năng sinh ra từ việc quay tua bin sẽ được chuyển đến máy phát điện. Máy phát điện là thiết bị chuyển đổi cơ năng thành điện năng. Khi tua bin quay, nó làm quay rotor của máy phát điện trong từ trường, tạo ra dòng điện xoay chiều. Đây chính là nguồn điện năng được sản xuất tại nhà máy nhiệt điện.
5. Hệ Thống Làm Mát
Sau khi qua tua bin, hơi nước đã mất nhiệt năng và cần được làm mát để quay trở lại trạng thái lỏng. Hệ thống làm mát trong nhà máy nhiệt điện, thường là tháp giải nhiệt, thực hiện nhiệm vụ này. Nước sau khi được làm mát sẽ quay trở lại lò hơi để tiếp tục chu kỳ. Đảm bảo quá trình phát điện liên tục.
6. Phân Phối Điện Năng
Dòng điện xoay chiều được tạo ra tại máy phát điện sẽ được truyền đến trạm biến áp để tăng điện áp. Giúp giảm tổn thất năng lượng trong quá trình truyền tải. Sau đó, điện năng được phân phối qua hệ thống lưới điện quốc gia, đến các trạm biến áp địa phương và cuối cùng là đến người tiêu dùng.
7. Xử Lý Khí Thải và Chất Thải
Một yếu tố quan trọng khác trong quá trình phát điện tại nhà máy nhiệt điện là xử lý khí thải và chất thải. Quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch tạo ra các khí thải như CO2, SO2, NOx cùng với các chất thải rắn như tro xỉ. Nhà máy nhiệt điện cần có các hệ thống xử lý khí thải như hệ thống lọc bụi. Hệ thống khử lưu huỳnh để giảm thiểu tác động đến môi trường. Chất thải rắn, như tro xỉ, cũng được xử lý và tái sử dụng cho các mục đích khác nhau như làm vật liệu xây dựng.